Umowa dożywocia jest stosowana na rynku nieruchomości, gdy ktoś dostaje mieszkanie czy lokal do zamieszkania w zamian za przeniesienie własności nieruchomości. Użyczenie to bezpłatnie oddaje mieszkanie w użytkowanie na czas określony lub nieokreślony.
W zamian nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, przyjęcie zbywcy jako domownika, dostarczanie mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnienie mu odpowiedniej pomocy i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawienie mu własnym kosztem pogrzebu. Świadczenia nie muszą być realizowane osobiście.
Możliwe są roszczenia o okresowo powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub rzeczach oznaczonych co do gatunku. Przeniesienie własności lokalu na podstawie umowy o dożywocie nie oznacza utraty tytułu prawnego do zajmowanego lokalu i nie pozbawia dodatku mieszkaniowego.
Dożywocie można zastrzec na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia.
W razie zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością.
Prawo dożywocia ustanowione na rzecz kilku osób ulega w razie śmierci jednej z tych osób odpowiedniemu zmniejszeniu, a w wypadku zbycia nieruchomości obciążonej dożywociem nabywca wstępuje z mocy samego prawa w miejsce uprzedniego właściciela będącego kontrahentem dożywotnika.
Prawo dożywocia jest niezbywalne. W wyjątkowych wypadkach sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.
Osoba, względem której ciąży na dożywotniku ustawowy obowiązek alimentacyjny może żądać uznania umowy o dożywocie za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli wskutek tej umowy dożywotnik stał się niewypłacalny. Po upływie pięciu lat nie można żądać uznania umowy o dożywocie za bezskuteczną.
Pełna treść artykułu dostępna na otodom.pl